Në datën 11 shtator, Shkencëtari i Rrjetit të Gjurmës Globale Alessandro Galli dhe eksperti i zhvillimit të qëndrueshëm Slloven Jernej Stritih prezantuan raportin e tyre paraprak në gjurmën ekologjike Sllovene në një aktivitet publik të organizuar nga Agjencia Mjedisore Sllovene në Lubjanë. Jernej Stritih foli nga Boveci, ku ai drejton agjencinë e tij konsultuese dhe ndau mendimet e tij rreth procesit që vendi tij ka nisur.
Cilat janë qëllimet e Sllovenisë për zhvillimin e qëndrueshëm?
Në vitin 2017 qeveria mori një angazhim për reduktimin e gjurmës ekologjike të Sllovenisë me 20% deri në vitin 2030. Sllovenia është e detyruar nga qëllimi i Bashkimit Evropian, sipas Marrëveshjes së Parisit për Klimën, për të reduktuar emetimet e karbonit me 40% deri në vitin 2030. Dy objektivat janë të lidhura qartë. Aktualisht jemi në procesin e studimit të ndërveprimit dhe identifikimit të politikave që mund të na ndihmojnë të arrijmë të dyja.
Pse Sllovenia zgjodhi gjurmët ekologjike ndërsa planifikonte për politika që lidhen me zhvillimin e qëndrueshëm?
Marrëveshja e Parisit përmend vetëm emetimet e karbonit. Por ne mendojmë se vetëm kjo është shumë e ngushtë, sepse raportimi i shkarkimeve tona kombëtare përjashton një pjesë të madhe të emetimeve totale nga konsumi ynë. Konsumimi i mallrave të importuara është i njëjtë me eksportimin e emetimeve në vendet që e prodhojnë atë që konsumojmë. Gjithnjë e më tepër ekspertët dhe aktivistët e qëndrueshmërisë në Slloveni kanë mbrojtur gjurmët ekologjike sepse i shohin ato si një metrikë të drejtë që merr parasysh tregtinë. Kjo bën të mundur ndjekjen dhe raportimin e saktë të të gjithë përdorimit të burimeve. Sllovenët janë përgjegjës për të gjithë botën.
Çfarë shpjegoi raporti paraprak mbi gjurmët ekologjike të Sllovenisë?
Ne jemi duke punuar si konsulentë të porositur nga Ministria e Mjedisit duke shqyrtuar tri grupe të mëdha masash që paraqesin mundësi për reduktimin e gjurmës ekologjike dhe për zhvillimin e qëndrueshëm: transportin, energjinë dhe menaxhimin e pyjeve. Më konkretisht, ne po shohim nxitjen e përdorimit të automjeteve elektrike në lidhje me prodhimin e energjisë diellore të decentralizuar dhe ruajtjen e baterive, si dhe sigurimin e efikasitetit të energjisë për ndërtesat tregtare. Ne tashmë kemi arritur një reduktim prej 50% të emetimeve të karbonit nga ndërtesat e banimit në mes të viteve 2000 dhe 2015, në pjesën më të madhe, falë izolimit të përmirësuar të shkaktuar nga subvencionet. Gazi u zëvendësua gjithashtu nga dru zjarri – një politikë që është mbështetur në traditën e menaxhimit të qëndrueshëm të pyjeve. Shumica e bio-kapacitetit në Slloveni sigurohen nga pyje të menaxhuara në mënyrë të qëndrueshme dhe ne po analizojmë se si mund të rritet më tej produktiviteti i pyjeve. Kjo është e ndërlikuar nga ndikimet negative të ndryshimeve klimatike në aspektin e motit ekstrem dhe thatësirës.
Cilat janë hapat e ardhshëm?
Ne jemi ende duke punuar në finalizimin e llogaritjeve për të përcaktuar ndikimin e pritshëm të masave. Ne presim që raporti i përfunduar me të dhëna të sakta të jetë në dispozicion para fundit të këtij viti. Atëherë Ministria e Mjedisit do të fillojë fazën e dizajnimit të masave në partneritet me ne, duke u mbështetur në gjetjet tona për të nxitur veprimtarinë rregullatore dhe për kanalizimin e investimeve të fondeve të dedikuara për luftimin e ndryshimeve klimatike. Unë pres që kjo punë të marrë disa vjet. Përfundimisht, Ministria do të jetë përgjegjëse për zbatimin e këtyre masave. Ne gjithashtu do të zhvillojmë një rrjet ekspertësh, përfshirë edhe qeverinë – veçanërisht Zyrën e Statistikave – të cilët kuptojnë plotësisht se si duhen mbledhur dhe raportuar të dhënat. Në të vërtetë, puna do të jetë e pakuptimtë nëse nuk mund të gjurmojmë saktësisht ndikimin dhe progresin. Ne presim të fillojmë të shohim ndikimin brenda pesë viteve nga tani.
Ekolëvizja, 28.09.2018