Nafta dhe benzina rritje rekord, çmimet drejt 200 lekë për litër
Tre operatorët kryesorë të tregut, Elda, Kastrati dhe Taçi Oil kanë shtrenjtuar njëkohësisht çmimet e karburanteve në tregun vendas në fundjavë. Si është përqendruar tregu tre vitet e fundit, duke krijuar mundësi për kartele…
Çmimet e naftës dhe benzinës pësuan një rritje të ndjeshme në tregun vendas të pakicës gjatë fundjavës, ku të tre operatorët kryesorë, Elda, Kastrati dhe TaçI Oil, i kanë rritur ndjeshëm ato brenda të njëjtës periudhë. Nafta tregtohet me rreth 188-190 lekë për litër në pikat e shitjes së Kastrati dhe Elda, ndërsa benzina ka arritur në 193 lekë për litër. Operatori tjetër i madh, Taçi Oil i ka rritur dhe ai çmimet, por duke i pasur gjithsesi 5-7 lekë më të ulëta se dy kompanitë e tjera. Në pikat e TaçI Oil, nafta tregtohet me 180 lekë për litër dhe benzina me 183 lekë.
Kjo është hera e katërt që operatorët kryesorë po rrisin çmimet gjatë tre muajve të fundit, duke i shtrenjtuar brenda një periudhe të shkurtër me rreth 10%.
Në tregjet ndërkombëtare, treguesi Brent i naftës bruto është luhatur në rreth 110-117 dollarë për fuçI gjatë tre muajve të fundit, pa luahtje të mëdha dhe larg niveleve të larta prej 135 dollarë për fuçI që u arritën një vit më parë. Edhe kursi i këmbimit të dollarit ndaj lekut nuk ka ndryshuar shumë, ku një dollar është kuotuar me rreth 110 lekë. Ndërkohë që çmimet e tregtimit të karburanteve në tregun vendas e kanë kaluar nivelin e marsit të kaluar (kur arritën deri në rreth 185 lekë) kur nafta në tregjet ndërkombëtare arriti në nivele rekord.
Përqendrimi i tregut në tre duar
Liberalizimi tregut të karburanteve u konsiderua si një sukses pak vite më parë, që do të sillte më shumë konkurrencë dhe çmime më të lira për konsumatorët. Por, në tre vitet e fundit, tregu ka shtuar sërish drejt përqendrimit, ku bie në sy fuqizimi i tre grupeve Kastrati-Kastpetrol, Taçi Group dhe Europetrol dhe rënia e kompanive të tjera, ndërkohë që janë larguar pothuajse të gjitha kompanitë e huaja në këtë fushë. Këto tre kompani janë fuqizuar si rrjedhojë e ndërtimit të depozitave të karburanteve në Porto Romano, çka u ka dhënë mundësi që të spostojnë më të vegjlit nga tregu. Sipas të dhënave nga tatimet, grupi më i madh është Kastrati+ Kastpetrol, ku të dyja kompaninë kishin një qarkullim vjetor prej rreth 41 miliardë lekë në fund të vitit 2011, xhiro që është rritur 3.3 herë në raport me 2088-n. Më pas vjen Europetrol Durrës Albania (Elda) që është zgjeruar me hapa galopantë në dy vitet e fundit, me një xhiro prej rreth 30 miliardë lekësh në 2011-n, 3.1 herë më e lartë se në 2008-n. Së bashku me shpërndarësin me pakicë Skënderi G, xhiro e tyre ka arritur në 37 miliardë lekë.
Taçi Grup është operatori tjetër i rritur me shpejtësi, që ka pasur një xhiro të kombinuar (ARMO, Taçi dhe shpërndarësi me pakicë Kuid), në 34 miliardë lekë në 2011.
Përqendrimi i tregut në duart e pak kompanive krijon mundësinë për marrëveshje për fiksimin e çmimeve, apo karteleve. Vetëm pak javë më parë, të tre këta operatorë kryesorë rritën ndjeshëm brenda një fundjave çmimet e tregtimit të karburanteve me pakicë.
Revista Monitor, 25.08.2012