Eksperti i energjisë: Bota ka “gjashtë muaj kohë” për të shmangur krizën e klimës

Bota ka vetëm gjashtë muaj kohë në të cilën mund të ndryshojë rrjedhën e krizës klimatike dhe të parandalojë bllokimet nga emetimet e gazrave serë që mund të hedhin poshtë të gjitha  përpjekjet për të ndaluar katastrofën e klimës, ka paralajmëruar një nga ekspertët më të mëdhenj të energjisë në botë, shkruan The Guardian.

“Ky vit është mundësia e fundit që kemi, ” tha Fatih Birol, drejtor ekzekutiv i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë.

Qeveritë po planifikojnë të shpenzojnë  9 trilion dollarë në muajt e ardhshëm për të shpëtuar ekonomitë e tyre nga kriza e koronavirusit, sipas llogarive të IEA. Paketat stimuluese të krijuara këtë vit do të përcaktojnë formën e ekonomisë globale për tre vitet e ardhshme, sipas Birol.

Emetimet e dioksidit të karbonit janë ulur me një mesatare globale prej 17% në prill , në krahasim me vitin e kaluar, por që atëherë janë rritur përsëri në rreth 5% të niveleve të vitit të kaluar, raporton abcnews.al

Në një raport të botuar të enjten, IEA – standardi më i lartë në botë për analizën e energjisë  përcaktoi projektin e parë global për përmirësim e klimës duke u përqendruar në reformat për gjenerimin dhe konsumin e energjisë. Energjia e erës dhe ajo diellore duhet të jenë  fokusi kryesor, krahas përmirësimeve të efikasitetit të energjisë në ndërtesa dhe industri dhe modernizimin e rrjeteve të energjisë elektrike.

Krijimi i vendeve të punës duhet të jetë përparësia për vendet ku miliona njerëz kanë ngelur të papunë nga pandemia Covid-19. Analiza e IEA tregon se synimi i vendeve të gjelbërta – siç janë vendosja e paneleve diellore dhe ndërtimi i turbinave me erë është më efektive sesa shpenzimi i   parave për ekonominë e karbonit,raporton abcnews.al

Sam Fankhauser, drejtori ekzekutiv i Institutit të Kërkimeve Grantham për ndryshimin e klimës në Shkollën e Ekonomisë në Londër, i cili nuk ishte i përfshirë në raport, paralajmëroi që qeveritë nuk duhet të përpiqen të “ruajnë vendet e punës ekzistuese” përmes skemave  dhe përpjekjeve të tjera për t’i mbajtur njerëzit në punë, por të sigurojë rikualifikimin dhe mundësi të tjera që njerëzit të “lëvizin në punët e së ardhmes”.

Thirrjet për një përmirësim të klimës globalisht tani kanë ardhur nga ekspertë , ekonomistë , profesionistë të shëndetit , edukatorë, fushata klimatike dhe politikanë. Ndërsa disa qeveri janë gati të ndërmarrin veprime – për shembull, BE është zotuar të realizojë marrëveshjen e saj të gjelbër europiane,  paratë e shpenzuara deri më tani kanë tendencë të mbështesin ekonominë e karbonit, raporton abcnews.al

Të paktën 33bilion dollarë do të shpenzohen për linjat ajrore, sipas grupit të fushatave të Transportit dhe Mjedisit. Sipas kompanisë analistike Bloomberg New Energy Financave , më shumë se gjysmë trilion dollarë në të gjithë botën – 509bilion dollarë  do të shpenzohen në industri me karbon të lartë.

Rreth 12.3 miliardë dollarë u investuan drejt industrive të karbonit të ulët, dhe një shtesë prej 18.5 bilion dollarësh u investuan tnë industri me karbon të lartë me kusht që të arrihen objektivat klimatikë, raporton abcnews.al

Në këstin e parë të shpenzimeve, qeveritë “kishin një justifikim” për dështimin në industrinë e karbonit, tha Birol, sepse ata po reagonin ndaj një krize të papritur dhe të panjohur. “Planet e para të rimëkëmbjes kishin me shumë si qëllim krijimin e  mureve vëzhguese  rreth ekonomisë,” shpjegoi ai.

Por qeveritë ende po synonin investimet e karbonit të lartë, paralajmëroi Birol. Ai tregoi për hulumtimin e IEA që tregon se deri në fund të majit shuma e investuar në termocentrale me qymyr në Azi ishte rritur në krahasim me vitin e kaluar. “Tashmë ka shenja të një rikthimi të emetimeve,” tha ai.

Fushata për mbrojtjen e klimës u ka bërë thirrje ministrave që të studiojnë raportin e IEA dhe të përcaktojnë planet e rimëkëmbjes së gjelbër. Jamie Peter, drejtoreshë e fushatave” Friends of the Earth”  tha: «Një botë pas Covid duhet të jetë e drejtë dhe do të jetë e drejtë vetëm nëse qeveria i jep përparësi shëndetit, mirëqenies dhe jep mundësi për të gjitha pjesët e shoqërisë, raporton abcnews.al

Vënia në veprim e rekomandimeve të IEA do të nxiste ekonominë, shtoi Rosie Rogers, kreu i rimëkëmbjes së gjelbër në Greenpeace në Mbretërinë e Bashkuar.

Investitorët ishin gjithashtu të gatshëm të investonin  paratë e sektorit privat për klimën krahas shpenzimeve të stimulit qeveritar, tha Stephanie Pfeifer, shefi ekzekutiv i Grupit Institucional të Investitorëve për Ndryshimin e Klimës, “IEA ka treguar se është ekonomikisht i gatshëm. Investitorët janë plotësisht të angazhuar për të dhënë kontributin e tyre në këtë proces. “

AbcNews,  19.06.2020