Korridori jugor i gazit, shpaloset plani i investimeve
Korridori Jugor i Gazit është një nismë e rëndësishme e BE-së në lidhje me një numër vendesh, të cilat pritet të sjellin gazin e Azerbajxhanit në Europë, duke siguruar energjinë për këto vende, përfshirë Shqipërinë.
SGC përbëhet nga projekte të mëdha infrastrukturore, të cilat kërkojnë investime të mëdha, si në rastin konkret TAP dhe TANAP.
Planet për investime për vitin aktual tashmë janë zbuluar, shkruajnë mediat azere.
Korridori Jugor i Gazit azerbajxhan mbylli një kontratë me një kompani të përbashkët aksionere (CJSC) që planifikon të investojë rreth 900 milionë dollarë në segmentet përkatëse të Korridorit Jugor të Gazit në 2019, sipas të dhënave të bëra publike nga kompania SOCAR.
Kompania tha se në përputhje me detyrimet financiare, Korridori Jugor i Gazit ka investuar gjithsej 9.6 miliardë dollarë në projekte që nga 2018. Ndërkohë investimet e kompanisë në projekte në vitin 2018 arritën afërsisht 1 miliard dollarë.
Më parë, Banka Europiane e Investimeve (EIB) votoi për të dhënë 1.5 miliardë euro, duke e bërë kështu një nga kreditë më të mëdha në Europë, në një nga projektet më të mëdha të energjisë së BE-së, tubacioni Trans Adriatik (TAP).
Miratimi i kredisë vjen pas publikimit të një studimi javën e kaluar, duke demonstruar se Korridori Jugor i Gazit – për të cilin TAP është pjesë – mund të jetë si projektet me emetimin më intensiv apo edhe më shumë sesa fuqia e thëngjillit.
Banka Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) ka miratuar tre kredi për fushën Shah Deniz të fazës 2 të gazit (200 milionë dollarë, 250 milionë dollarë dhe 100 milionë dollarë) si dhe një hua prej 500 milionë dollarësh për TANAP dhe deklaroi se mbështetja financiare ndaj TAP mund të arrijë në 1.2 miliardë euro.
Më tej, në krye të 250 milionë dollarëve për fazën II të Shah Deniz (si pjesë e një pakete me BERZH dhe bankat tregtare), Banka Aziatike e Zhvillimit (ADB) miratoi në dhjetor 2016 një shtesë prej 1 miliard dollarë për gazi Shah Deniz, faza 2, fushë. Edhe Banka Aziatike e Investimeve të Infrastrukturës (AIIB) miratoi një kredi prej 600 milionë dollarësh për TANAP në një takim të jashtëzakonshëm të Bordit Virtual të paralajmëruar më 21 dhjetor. Përmbledhja e projektit e AIIB thekson mbështetjen e kombinuar të EIB dhe BERZH për TANAP si 2.1 miliardë dollarë, që sugjeron që, ashtu si BEI, BERZH po konsideron 1 miliard euro për TANAP.
Përveç kësaj, Banka Botërore miratoi dy kredi 400 milionë dollarë për Turqinë dhe Azerbajxhanin për TANAP. Agjencia për Mbështetjen e Investimeve Shumëpalëshe të Bankës Botërore (MIGA) miratoi një garanci deri në 950 milionë dollarë për TANAP-in kundër rrezikut të moszbatimit të një detyrimi financiar sovran.
Korridori Jugor i Gazit është një nga projektet prioritare të energjisë për BE. Ai parashikon transportin e gazit nga rajoni i Kaspikut në vendet europiane përmes Gjeorgjisë dhe Turqisë.
Në fazën fillestare, gazi që do të prodhohet si pjesë e fazës 2 të zhvillimit të fushës Shah Deniz të Azerbajxhanit konsiderohet si burimi kryesor për projektet e Korridorit të Jugut të Gazit. Burime të tjera gjithashtu mund të lidhen me këtë projekt në një fazë të mëvonshme.
Si pjesë e fazës 2 të zhvillimit të Shah Denizit, gazi do të eksportohet në Turqi dhe në tregjet europiane duke zgjeruar Tubacionin Jugor të Kaukazit dhe ndërtimin e tubacionit Trans Anatolian të Gazit Natyror dhe Gazsjellësit Trans Adriatik.
Tubacioni Trans Adriatik (TAP) dhe tubacioni i gazit natyror Trans-Anatolian (TANAP) janë lidhur së fundi në kufirin turko-grek.
Ceremonia e fillimit të fazës së parë të Korridorit Jugor të Gazit u mbajt në Baku më 29 maj 2018, ndërsa ceremonia e hapjes së TANAP u mbajt më 12 qershor 2018 në qytetin turk të Eskisehir.
Monitor, 15.02.2019