Publisher is the useful and powerful WordPress Newspaper , Magazine and Blog theme with great attention to details, incredible features...

Ndotja nga mërkuri, problem në Europë dhe në nivel global

Emetimet historike dhe aktuale të mërkurit vazhdojnë të paraqesin një rrezik të rëndësishëm për mjedisin dhe shëndetin e njeriut, sipas një raporti të Agjencisë Evropiane të Mjedisit (EEA). Burimi kryesor i emetimeve të reja të mërkurit në Evropë është djegia e qymyrit, por gjysma e mërkurit e depozituar në mjedisin e Evropës vjen nga jashtë Evropës.

Raporti i EEA-së “Mërkuri në mjedisin e Evropës – Një prioritet për veprimin evropian dhe global” përshkruan problemin e ndotjes nga mërkuri dhe sfidat në adresimin e çështjes në nivel global.

Sipas raportit, mërkuri paraqet rrezikun më të madh në lumenj, liqene dhe oqeane ku ajo merr një formë mjaft toksike që absorbohet nga kafshët, duke përfshirë peshqit. Të dhënat më të fundit të monitorimit për trupat ujorë tregojnë se gati 46 000 trupa ujorë sipërfaqësorë në BE, nga rreth 111 000, nuk po përmbushin nivelet e mërkurit të përcaktuara për të mbrojtur zogjtë dhe gjitarët që hanë peshq.

Njerëzit janë të ekspozuar ndaj mërkurit kryesisht kur hanë peshq të mëdhenj grabitqarë, si ton ose monkfish, që kanë ngrënë peshq më të vegjël me mërkur në trupat e tyre. Mërkuri paraqet një rrezik të veçantë dhe të rëndësishëm për zhvillimin neurologjik të fetuseve, foshnjave të porsalindura dhe fëmijëve.

Emetimet aktuale të mërkurit në Evropë janë kryesisht të kufizuara në djegien e lëndëve djegëse të ngurta, duke përfshirë qymyrin, linjitin dhe drurin, thuhet në raport. Megjithatë, emetimet globale të mërkurit janë shumë më të larta, për shkak të emetimeve nga burime të tjera të tilla si minierat e arit në shkallë të vogël dhe proceset industriale.

Një nga problemet kryesore me mërkurin është vazhdimësia e tij, shpjegon raporti. Pasi çlirohet në mjedis, për shembull përmes djegies së qymyrit, mërkuri mund të qarkullojë përmes ajrit, tokës, ujit dhe kafshëve për mijëra vjet. Nivelet aktuale të mërkurit në atmosferë janë deri në 500% mbi nivelet natyrore. Në oqeane përqendrimet e mërkurit janë rreth 200% mbi nivelet natyrore.

Raporti rikujton se, edhe me veprim botëror të menjëhershëm, do të duhet shumë kohë para se ndotja nga mërkuri të ulet në nivelet para-industriale. Si e tillë, është e rëndësishme të ndiqni këshillat e sigurisë ushqimore që maksimizojnë përfitimet shëndetësore të ngrënies së peshkut duke minimizuar ekspozimin ndaj mërkurit. Përveç kësaj, konsumatorët duhet t’i kushtojnë vëmendje hedhjes së duhur të materialeve që përmbajnë mërkur, si p.sh. llamba dhe bateri, dhe të marrin në konsideratë alternativat e djegies së karburantit të ngurtë për ngrohje.

Bashkimi Evropian tashmë ka ndaluar dhe kufizuar përdorimin e mërkurit në shumë produkte dhe procese industriale. Konventa Minamatës mbi Mërkurin, e cila është nënshkruar nga më shumë se 120 vende dhe ka hyrë në fuqi në vitin 2017, është iniciativa kryesore globale për të mbrojtur shëndetin e njeriut dhe mjedisin nga mërkuri. Ajo kërkon që vendet të vendosin kontroll dhe reduktim në një gamë të produkteve, proceseve dhe industrive ku mërkuri përdoret, lëshohet ose emetohet.

Ekolëvizja,  27.09.2018