Evropa Juglindore: Energji nga qymyri apo të rinovueshme?

Vendet e Evropës Juglindore ende mbështeten shumë në qymyr. Shpenzimet e shëndetit publik nga ndotja e ajrit nga termocentralet me qymyr në Ballkanin Perëndimor shkojnë deri në 8.5 miliardë euro në vit. Për shkak se ndotja e ajrit është ndërkufitare, shumica e këtyre dëmeve aktualisht përballohen nga qytetarët e BE.

Përkundër kësaj, vendet e Evropës Juglindore planifikojnë të shtojnë rreth 6 GW kapacitet të ri të energjisë nga qymyri deri në vitin 2030, financuar kryesisht nga investitorët kinezë. Në të njëjtën kohë, shumica e këtyre vendeve përpiqen të bashkohen me BE në mes 2020 dhe 2030. Kjo paraqet një mundësi dhe përgjegjësi të madhe për BE-në që të ndihmojë kalimin e tranzicionit të energjisë në 100% të energjisë së qëndrueshme të rinovueshme në këtë rajon. Komisioni Evropian, bankat evropiane si dhe shtetet anëtare sigurojnë fonde të rëndësishme zhvillimore për rajonin.

Struktura e Bashkimit të Energjisë ofron një numër mundësish për BE që të mundësojë një tranzicion të drejtë në 100% të energjisë së qëndrueshme të rinovueshme në rajon. Ky ndryshim mund të rritet duke avancuar procesin e zgjerimit dhe reformën e tanishme të Traktatit të Komunitetit të Energjisë në bashkëpunimin energjetik me rajonin, si dhe duke përmirësuar kontributet e vendeve të përcaktuara në nivel kombëtar për Marrëveshjen e Parisit.

Rajoni ofron një potencial të madh të pashfrytëzuar për energjinë e rinovueshme dhe zhvillimin e efiçiencës së energjisë. Në fakt, potenciali i efiçiencës së energjisë është më i madhi në Evropë. Duhet të bëhen përpjekje për të siguruar zbatimin, meqë financimi i rëndësishëm është i disponueshëm, por shpesh nuk përdoret plotësisht.

Të gjitha këto mundësi nuk duhet të humbasin nëse BE dhe këto vende të Evropës Juglindore duan të sigurojnë mirëqenien dhe prosperitetin e qytetarëve evropianë. Së bashku me partnerët, CAN Europe punon për të mbështetur aktivistët e anti-qymyrit në të gjithë Evropën Juglindore. Ne advokojmë për një tranzicion të drejtë deri në 100% të energjisë së qëndrueshme deri në vitin 2050 dhe veprime ambicioze të klimës në rajon.

Ekolëvizja,  10.05.2018