Ligj i ri për energjinë e rinovueshme në Bullgari

Bullgaria miratoi një ligj të ri mbi energjinë e rinovueshme, që ka për qëllim të ftohë një rritje në projektet e energjisë diellore dhe të erës, që kërcënon të shkundë rrjetin e saj të vjetruar të energjisë dhe të rrisë çmimet e energjisë elektrike.

Ligji ndryshon blerjen e detyrueshme nga qeveria të energjisë elektrike të prodhuar nga gjeneratorët e energjisë së rinovueshme me çmime të larta fikse, gjë e cila ka çuar në një rritje të projekteve që arrijnë mbi 6000 megavat – edhe mbi kapacitetin e rrjetit të vendit.

Qeveria e qendrës së djathtë thotë se Bullgaria ka nevojë për vetëm 2,000 MW të brezit të ri të energjisë së gjelbër për të përmbushur një objektiv, për të cilin është angazhuar në Bashkimin Europian, për të furnizuar 16 për qind të konsumit të saj të energjisë nga burime të rinovueshme të energjisë deri në vitin 2020.

Qeveria ka për qëllim t’u vërë kapak projekteve të energjisë diellore dhe asaj të erës, për të mbajtur çmimet e energjisë elektrike në vendin më të varfër të BE-së në nivele të përballueshme dhe për të shmangur pakënaqësinë e publikut. Faturat elektrike dhe ato të ngrohjes harxhojnë pjesën më të madhe të të ardhurave të bullgarëve.

Në një përpjekje për të zhbllokuar sistemin, ligji i ri kërkon që investitorët të paguajnë një tarifë lidhjeje prej 50.000 leva (36.820 USD) për megavat të planifikuar, kur të nënshkruajnë kontratën paraprake.

Ai bën thirrje për çmimin preferencial, për t’u fiksuar ndërkohë që parku i erës apo energjisë diellore është ndërtuar, dhe jo kur një kontratë paraprake nënshkruhet, si draft fillestar i ligjit të parashikuar.

Ai gjithashtu ul kontratat afatgjata të detyrueshme të blerjes së energjisë, deri në 20 nga 25 vjet për energjinë diellore dhe në 12 nga 15 vjet të asaj të erës.

Sipas ligjit të ri, rregullatori i energjisë do të vendosë tarifa preferenciale vjetore, të cilat paguajnë për njësi të energjisë elektrike të prodhuar nga energjia e ulët e karbonit, deri në fund të muajit qershor të çdo viti.

Qeveria tha se masat do të mbajnë larg spekulatorët dhe do inkurajojnë investitorët për të përshpejtuar projektet dhe për të mos pritur që çmimet e paneleve diellore dhe turbinave të erës të bien.

Shoqatat e Energjisë Diellore dhe asaj të Erës kanë kritikuar ndryshimet, disa prej të cilave janë bërë në minutën e fundit në Parlament, duke thënë se ata do të bllokojnë në mënyrë efektive rritjen e energjisë së rinovueshme dhe do të vënë në rrezik projektet që tashmë janë filluar.

Dhjetëra kompani austriake, spanjolle, amerikane dhe gjermane kanë nxituar për të ndërtuar hidrocentrale të energjisë diellore dhe me erë, duke ngritur kapacitetin e erës deri në 336 MW vitin e kaluar, nga 103 MW në vitin 2008 dhe asaj diellore në 10 MW, nga 1.4 MW dy vjet më parë.

“Ne kemi humbur dy vjet, duke shpresuar se kjo qeveri do të mbështesë zhvillimin e energjisë së rinovueshme. Ajo që ne shohim tani është se ligji i ri po mbyll dyert për projekte të reja”, tha Nikola Gazdov, kryetar i Shoqatës Bullgare Photoltaic.

Një zyrtar i lartë nga partia në pushtet GERB tregoi se çmimi preferencial për energjinë elektrike nga instalimet fotovoltaike ka të ngjarë të bjerë me 30 për qind në muajin qershor, ndërsa rënia për atë të erës do të jetë më i vogël.

Gazdov tha se investitorët nuk e kundërshtojnë rënien e tarifave, por mungesën e parashikueshmërisë dhe faktin që ata do të duhet të ndërtojnë një instalim para se të dinë se me çfarë çmimi do të blihet energjia.

Ligji i ri përcakton stimuj më të mirë për energjinë e gjelbër nga biomasa dhe deponimi i mbeturinave, e cila ndryshe nga ajo diellore dhe e erës, do të krijojë më shumë vende pune, thonë zyrtarët.

Nuk ka uzina të energjisë së biomasës në Bullgari për momentin.

Revista Monitor,  04.06.2016