Publisher is the useful and powerful WordPress Newspaper , Magazine and Blog theme with great attention to details, incredible features...

Makinat me naftë, nervozizmi i industrisë europiane

Në Gjermani, tregu më i madh i Europës, shitjet e mjeteve me naftë të muajit të kaluar ranë në 33.3% të tregut, nga 45.1% në janar 2017

 

Industria europiane e automobilave në përgjithësi dhe Gjermania në veçanti pritën me nervozizëm vendimin e gjykatës muajin që shkoi, i cili lejon qytetet të ndalojnë përdorimin e mjeteve diesel në qendrat e qyteteve, në emër të shpëtimit të jetëve nga ajri i ndotur, por që mund të shkaktojë dëmtime ekzistenciale në industri.

Gjykata Federale Administrative në Lajpcig vendosi në Apelin e bërë nga shtetet e Baden-Wuerttemberg dhe North Rhine-Westphalia, pasi gjykatësit e shkallëve më të ulëta gjyqësore vendosën se mund të ndalonin disa lloje dieseli në kryeqytetet e tyre përkatëse në Shtutgart dhe Dyseldorf.

Grupi mjedisor Deutsche Umwelthilfe (DUH) paditi Shtutgartin dhe Dyseldorfin, sepse kërkonin të lejonte komunat të ndalonin përdorimin e makinave diesel nga qendrat e qyteteve dhe të siguronin zbatimin e rregulloreve të pastra të ajrit. Vendimi i Gjykatës Federale Gjermane është përfundimtar dhe do të ndjekë vendime të ndryshme të gjykatave të rretheve në të gjithë vendin. Vendimi do të prekë të gjitha automjetet e shitura përpara se të paraqiteshin standardet e fundit “Euro 6” në shtator 2015.

Tashmë që Gjermania lejoi ndalimin e mjeteve që përdorin naftë në qendrat e qyteteve, qytete të tjera të mëdha europiane ka gjasa t’i bashkohen këtij vendimi. Veprimi ligjor i DUH reflekton zhgënjim, për shkak të shumë viteve dështimi të qeverive federale, shtetërore dhe lokale, për të zvogëluar emetimet e dëmshme të naftës.

Grupi i lobimit, Transport dhe Mjedis (T & E) me bazë në Bruksel përmblodhi argumentet, duke synuar veprime për të frenuar dhe eventualisht, për të hequr motorët me naftë.

“Marrja e vendimit të gjykatës ishte një moment i rëndësishëm për qytetet gjermane, për mbrojtjen e qytetarëve nga thithja e ajrit toksik të ndotur nga nafta e paligjshme dhe e pisët. Mbi 400,000 njerëz vdesin çdo vit në Europë, nga ndotja e ajrit dhe në qytete janë shkaktuar nivele të larta të dioksidit të azotit kryesisht nga kontrollet e dobëta të shkarkimit të naftës”, tha Greg Archer, drejtor i Clean Vehicles në T & E.

Grupet e mjedisit si T & E thonë se rregulloret e BE-së që synojnë të kërkojnë diesel të pastër, janë efektive vetëm në laboratorë dhe janë ende vdekjeprurëse në rrugë. Këto grupe gjithashtu përdorin shifrën e 400,000 personave që humbin jetën në një vit, sikur të përfaqësonin vdekshmëri të drejtpërdrejtë, por analiza statistikore e Universitetit të Kembrixhit tregon se nuk është kështu.

“Janë 37 milionë makina me naftë të ndotur (në Europë), dhuratë nga Dieselgate. Këto makina duhet ose të pastrohen, ose të pengohen në qytete kur nivelet e ndotjes janë të larta”, – tha Archer.

Askush nuk mund të thoshte me sigurise ç’vendim do të merrte Gjykata e Lajpcigut. Ajo mund të vendoste që prodhuesit të pastrojnë dieselin e tyre, duke imponuar zgjidhje me kosto të larta për hardware dhe software. Ajo mund të lejontendalime të pjesshme, nëse moti e bënte ndotjen helmuese (me shumë gjasa), ose mund të jepte liri të plotë për të ndaluar dieselin, duke u mbështetur në bazat shëndetësore. Gjykata mund ta kthente vendimin te qeveria federale dhe të ngulte këmbë, që më në fund, të ndërmerren disa veprime.

Profesor Stefan Bratzel, nga Qendra e Menaxhimit Automobilistik në Bergisch Gladbach në Gjermani pak kohë përpara marrjes së vendimit ka thënë se “ka gjasa që gjykata të vendosë që qytetet të ndalojnë përdorimin e naftës. Mundet që të mos lejohen qytetet të vendosin vetë, por të merren vendime në nivel kombëtar (federal) dhe kjo do të përbënte problemin më të madh. Është vendosur të mos veprohet dhe tani jemi ngatërruar në këtë rrëmujë të madhe në lidhje me naftën dhe qytetet”. Sido qoftë, herët a vonë, kjo tregon probleme të mëdha për financat e prodhuesit.

“Po, mendoj se do të ketë një çmim të lartë për t’u paguar nga prodhuesit, sepse me gjithë këtë reklamë, shitjet e makinave që përdorin naftë do të zbresin më shumë se ato të muajit të kaluar”, – tha Bratzel.

Në Gjermani, tregu më i madh i Europës, shitjet e mjeteve me naftë të muajit të kaluar ranë në 33.3% të tregut, nga 45.1% në janar 2017. Shitjet e mjeteve me naftë kanë filluar të “rrëshqasin” në Europë. Në vitin 2011, më shumë se gjysma – 55.7% – e të gjitha makinave të reja të shitura në Europë ishin me naftë. Kjo shkoi ngadalë në 50% deri në fund të vitit 2016, dhe që atëherë, rënia është rritur në 45.7% në vitin 2017, sipas IHS Markit, i cili parashikon një rënie të qëndrueshme në 42.0% këtë vit, 40.0% në vitin 2019 dhe më poshtë rreth 32% në vitin 2025. Sondazhe të tjera projektojnë një rënie edhe më të shpejtë – ndoshta 15% deri në vitin 2025.

“Kjo është një rrëmujë e madhe për prodhuesit e makinave. Pa naftë do të jetë vërtet e vështirë për të bërë ndryshimet e nevojshme për të arritur qëllimet e CO2. Ata do të duhet të shpenzojnë shumë para për të avancuar elektromobilitetin”, – tha Bratzel.

Prodhuesit e makinave përballen me gjoba miliarda euroshe nëse nuk arrijnë të përmbushin deri në vitin 2021 objektivat e CO2.

Peter Schmidt, redaktor i gazetës së respektuar europiane “Automotive Industry Data” (AID), mendon se vendimi i gjykatës nuk do të bëjë asnjë ndryshim. Shkatërrimi i naftës ka ardhur tashmë.

“Gjendja e naftës në Europë dhe Gjermani është një kauzë e humbur. Imazhi i naftës është dëmtuar aq shumë, saqë pothuajse pavarësisht vendimit të gjykatës, ka gjasa të zhduket më shpejt se shumë njerëz mund ta kenë parashikuar”, tha Schmidt.

Profesor Ferdinand Dudenhoeffer nga Qendra për Kërkime Automobilistike (CAR), (https://www.uni-due.de/car/at) Universiteti i Duisberg-Essen ishte i mendimit se gjykata do t’i ndalte makinat në qendrat e qytetit, sepse aktualisht nuk ka plan të qëndrueshëm për të pastruar diesel-in.

Dudenhoeffer dëshiron që qeveria t’u ofrojë të gjithë pronarëve të makinave me naftë një kupon prej 2.000 eurosh (2.468 dollarë) që mund të përdoret për pagesën e trajtimit anti – Nox (term i cili i referohet përzierjes së oksidit nitrik (NO) dhe dioksidit nitrik (NO2) të mjetit, gjë që do t’i lejonte qarkullimin në qendrat e qytetit, ose si kompensim për heqjen e makinës. Kjo do të paguhej, duke hequr dorë nga subvencioni i paguar tani për naftë në pompë dhe për të sjellë koston në përputhje me benzinën. Subvencioni i naftës arrin në 8 miliardë euro (9.9 miliardë dollarë) në vit.

Dudenhoeffer tha se nuk do të ishte befasi nëse gjykata vepron sepse CAR ka zbuluar se, në 47 stacione matëse në 35 qytete gjermane, nivelet e sigurisë për dioksidin e azotit janë duke u shkelur dukshëm deri në 60%.

“E vetmja gjë që ka mbetur është ndalimi i makinës ose konvertimi i pajisjeve. Matjet tregojnë se është e pamundur të arrihen kufijtë e dioksidit të nitrogjenit në qendrat urbane pa modifikime të pajisjeve (në makinat me naftë). Më shumë se 70% e ndotjes së Nox nga trafiku vjen nga makinat me naftë. Kjo tregon se ndalimi i makinave nuk mund të shmanget”, tha Dudenhoeffer.

“Për gjyqtarët, jurisprudenca është shumë e vështirë, sepse është e qartë pa ndryshime materiale, kufijtë nuk janë të arritshëm, përveçse kur ndalimet për qarkullim autorizohen”, tha ai.

Studiuesi i investimeve Evercore ISI pa dy raporte mbi kostot e përmirësimit të naftës. Njëri prej tyre i Universitetit Teknik të Mynihut e vlerësoi koston në 1,300 euro për automjet, një tjetër nga Volkswagen, të paktën 2,500 euro.

Analisti i Evercore ISI, Arndt Ellinghorst, po shqetësohet nga lëvizjet për goditjen e naftës.
“Ne vazhdojmë të shikojmë me habi, ndërsa shtypi i Gjermanisë dhe pjesë të strukturës politike mbeten të fiksuara në braktisjen e naftës, pavarësisht nga pohimet shkencore se nafta moderne është me të vërtetë e pastër. Ndërkohë, kura për naftën e vjetër potencialisht shihet si rimbushje e automjeteve ekzistuese, d.m.th. vazhdojnë me naftë; një veprim që penalizon më mirë se sa mbështet industrinë automobilistike gjermane”.

“Ne ndjekim industrinë automobilistike globale dhe nga aty ku qëndrojmë, është e qartë se asnjë shtet tjetër nuk po e dëmton industrinë e vet të automobilave në të njëjtën mënyrë. Për më tepër, asnjë qytet tjetër në Europë apo në SHBA nuk është duke debatuar në mënyrë agresive për kornizat ligjore për ndalimin e makinës me naftë”.
“Për të qenë i qartë, gjermanët (prodhuesit) përputhen me E.U. Gjermania po subvencionon naftën në një mënyrë të rëndësishme dhe rregullimi i CO2 është projektuar për të mbështetur efikasitetin e karburantit, d.m.th. motorët e naftës”.

Ndërsa Dudenhoeffer i CAR bëri thirrje për modifikime të gjera për motorët me naftë, prodhuesit e makinave argumentojnë se do të jenë tepër të kushtueshme dhe komplekse. Në vend të kësaj, prodhuesit Volkswagen, Daimler dhe BMW kanë ofruar përmirësime software për miliona automjete, për të reduktuar emetimet ndotëse, ose për tregti të reja në modelet më të reja dhe më të pastra.

Qeveria e mëparshme gjermane kishte rënë dakord për rregulla të reja me industrinë e automobilave që ambientalistët mendonin se nuk ishin mjaft të rrepta. Dukej se industria e automobilave kishte fituar argumentin, por ambientalistët mendonin se mund ta anashkalonin këtë marrëveshje, duke kërkuar ndalime në qendrat e qytetit.

Revista Monitor,  26.03.2018