Ndërprerjet nga remontet

Flet Petraq Lika, drejtor teknik i OSHEE

Cilat kanë qenë arsyet për ndërprerjet e shpeshta të energjisë elektrike gjatë kësaj periudhe? Ndërprerje kanë pasur zonat turistike, por nuk kanë munguar as në kryeqytet…

Është e vërtetë. Ndërprerje të energjisë elektrike ka pasur, por arsyet e këtyre ndërprerjeve kanë qenë remontet, të cilat futen te kategoria e “ndërpreve të planifikuara”. OSHEE ndërton të gjithë strategjinë e remonteve mbi bazën e standardeve. Kemi ndërprerje të planifikuara dhe ndërprerje të paplanifikuara. Ndërprerjet e planifikuara i përgjigjen sistemit të remonteve që ka të bëjë me një rrjet shumë të vjetruar, 40-vjeçar. Mban teknologji të ndryshme të të gjithë etapave të tranzicionit, ruse, kineze etj. Dhe kjo e rrit shumë shkallën e vështirësisë në riparimin e tij. OSHEE është e detyruar që të parandalojë të gjithë defektet e mundshme që rrezikojnë të ndodhin në sistem. Këtë periudhë ne e kemi vlerësuar të domosdoshme që t’i paraprijmë në mënyrë që sezoni veror të jetë me tregues performance sa më të mirë. Kemi treguesin e kohëzgjatjes së ndërprerjes që mund të ndodhë, kemi treguesin tjetër që është numri i ndërprerjeve, me këta të dy ne matim performancën e rrjetit.

 

Por përse janë planifikuar që remontet të bëhen në këtë periudhë? Ne e dimë që muaji qershor është një periudhë ku sezoni turistik ka filluar!

Sezoni veror hyn në periudhën e “pikut” në datën 1 korrik dhe deri më 30 gusht. Ne e ndërtojmë mbi bazën e regjimit të ngarkesave dhe zgjedhim periudhën kur ka më pak ngarkesa, kur probabilitetet për defekte janë më të pakta, mbi këtë filozofi ndërtojmë remontet. Ne kemi vepruar këtë vit në nyjet kritike. Në të gjithë hartën e shpërndarjes së linjave të shpërndarjes së energjisë kemi ndërhyrë, pasi ngarkesa e sezonit veror mund të shkaktojë avari të rrjetit. Jemi futur thellësisht, duke filluar që nga Velipoja ku kemi bërë fuqizim të nënstacionit, jemi futur në zonën e Shëngjinit ku përsëri kemi bërë një rikonfigurim të rrjetit, kemi vijuar me zonën bregdetare të Durrësit, ku kemi bërë remonte dhe investime më të shumta. Por investimet më të shumta janë bërë në zonën kritike nga Vlora në Himarë e deri në Sarandë. Nuk duhet harruar që në zonën e Himarës është i vetmi nënstacion që operon me fuqi 8.2 MWH dhe që është i vjetër që nga viti 1970. Këtu OSHEE-ja është detyruar të futet me investime të mëdha, është një investim i cili është përfunduar pikërisht në ditët që ka pasur edhe ndërprerje në këtë zonë. Kemi bërë një rikonstruksion kapitali të nënstacionit të Radhimës, kemi rikonstruktuar linjën nga TEC-i i Vlorës që shkon në zonën e Ujit të Ftohtë dhe po ashtu edhe linjën Radhimë-Orikum. Këtu janë gjithsej 24 kilometra të reja të ndërtuara, edhe në këmbë po të ecësh dhe kjo kërkon kohën e vet, jo të kesh një personel dhe nënkontraktor që duhet t’i mbikëqyrësh dhe të bësh një linjë sa më të mirë, që t’u vijë sa më shumë në ndihmë konsumatorëve.

 

Por për ndërprerjet e paplanifikuara, çfarë mund të thoni?

Kemi ndërtuar një strategji që të jemi sa më afër konsumatorit. Në planin e strategjisë për sezonin veror kemi marrë parasysh të dhëna statistikore dhe monitorime për ngarkesat dhe mundësitë e avarive që mund të ketë në këtë periudhë sezoni. Ne përdorim matjen manuale, nuk e kemi ende elektronike, siç e kanë vendet e tjera, të cilat duke e pasur lajmërimin në kohë reale shkojnë dhe ndërhyjnë në rrjet, duke stabilizuar sa më parë defektin. Ne kemi futur konceptin e skanimit ku, përmes teknologjisë, ne marrim informacionin që kjo pjesë është një nyje kritike dhe dashur padashur që të mos agravohet, ne bëjmë ndërprerje në mënyrë segmentare. Pra, nuk sjell shqetësime në blloqe të tëra, por kapim nyjen, e shkëputim nga sistemi, e riparojmë dhe e kthejmë.

 

A keni ngritur shtabe gatishmërie për këtë sezon?

Po, ne kemi ngritur shtabin e emergjencave. Gjithsej është ndarë në katër blloqe, çdo rajon ka shtabin e vet. Velipoja dhe Shëngjini janë te rajoni i Shkodrës; Durrësi, Golemi dhe Kavaja tek ai i Durrësit, zona e Semanit dhe Beratit te rajoni i Fierit dhe rajoni i Vlorës dhe Gjirokastrës që ka gjithë pjesën e Jugut të vendit. Këta punonjës do të jenë në gatishmëri për 24 orë dhe do të monitorojnë të gjithë terrenin, në mënyrë që të shohin se ku ka ngarkesë dhe ku mund të paraprihet avaria. Në të gjithë vijën bregdetare kemi 500 punonjës, që do të operojnë në kohë reale dhe për këtë, OSHEE ka vënë si prioritet menaxhimin e të gjithë zonës bregdetare. Nëse në kohë normale koha për të rregulluar defektin zgjat më shumë, tashmë që ne jemi në gatishmëri dhe e marrim më parë informacionin e avarisë dhe duke pasur të organizuar grupet e punës, koha e rregullit të defektit ulet ndjeshëm. Megjithatë dua të nënvizoj se zgjidhja dhe shpëtimi do të vijë kur ne të marrim të dhënat për dëmtimet e mundshme të rrjetit online. Janë disa programe, scada, telekomandë. C\cit të cilat i zbatojnë operatorët në rajon dhe janë një hap para nesh. Me rregulloret e tjera, OSHEE po vjen drejt stabilizimit, vetëm këtë ndryshim kemi nga të tjerët që do të synojmë ta arrijmë më tej. Nëse në total e marrim si shifër referimi, më parë defektet kanë qenë 100% tani kanë rënë në 50%, edhe 50% po vjen dhe po ulet duke bërë që kurbat të vijnë gjithnjë drejt përmirësimit.

 

A keni pasur vonesa për shkak të prokurimeve publike në kryerjen e remonteve të planifikuara?

Është vetë ligji që e kërkon që të gjithë tenderët që zhvillohen të bëhen në bazë të ligjit të prokurimeve publike dhe kjo ka problematikat e saj. Ne jemi të detyruar që çdo gjë ta bëjmë brenda standardit ligjor dhe kjo është pjesa që ka dhënë shqetësim në punimet që kemi bërë në këtë periudhë.

 

A do të vijojnë remontet edhe gjatë muajit korrik?

Duhet të kuptojmë diçka, kemi një rrjet 40-vjeçar dhe po ashtu e kemi të larmishëm. Kemi një rrjet rus, kinez dhe pastaj italian dhe pjesë të tjera të përbërjes së tij që na i vështirësojnë shumë punën. Remontet fillojnë më 1 janar dhe përfundojnë më 13 dhjetor, ky është rregulli. Por këto remonte janë të karakterit nyje, nuk janë të karakterit të segmentuar, të blloqeve të cilat sjellin zona të tëra pa energji. Unë u kërkoj edhe vetë bizneseve që të marrin masat e tyre dhe të bëjnë remontet në kabinat që administrojnë, pasi një defekt të ndodhë aty rrezikon të lërë pa energji gjithë zonën. Biznesi ka pjesën më të madhe të konsumit të energjisë elektrike.

 

Sa për qind zë konsumi i biznesit në rrjetin tuaj?

47% janë përdorues familjarë dhe 53% janë përdorues privatë dhe 40% e defekteve që ndodhin në rrjet janë pikërisht në kategorinë e biznesit. Por nëse marrim të gjithë masat, jam i bindur që ky sezon veror do të kalojë shumë mirë dhe do të arrijmë ta menaxhojmë situatën.

Revista Monitor,  18.07.2016